Digimonitor Powered by 200 OK
5 jaar monitoring: 4% aantoonbaar toegankelijk
Publicatiedatum: 23-09-2025
Laatste update: 2 oktober 2025, enkele typfouten hersteld.
35% van de toegankelijkheidsverklaringen vertonen een vooruitgang. Slechts 4% van de websites en apps van de Nederlandse overheid zijn volgens eigen opgave aantoonbaar toegankelijk voor mensen met een beperking. Zolang er geen toezicht is, is er geen druk op overheden om aan toegankeljkheid te werken. Andere belangrijke dingen krijgen voorrang.
Het team van 200 OK heeft dit jaar de toegankelijkheidsverklaringen van overheden weer nader bekeken. We bekeken de geschiedenis van elke verklaring die sinds juli 2020 in het register staat. En we controleerden nadrukkelijker op de juistheid en volledigheid van verklaringen.
Op de pagina toegankelijkheidsverklaringen houden we maandelijks de actuele stand van het aantal verklaringen bij.
In dit onderzoek:
35% van de toegankelijkheidsverklaringen vertonen een vooruitgang. Overheden moeten aan verbetering werken. Door jaarlijks de verklaring bij te werken is toezicht op deze verbetering mogelijk. We hebben van elke verklaring bekeken wat er onderweg gebeurde.
We hebben van alle verklaringen sinds juli 2020 de status op een rijtje gezet. Vervolgens hebben we de eerste en de laatste status met elkaar vergeleken.
Elke verandering van D, naar C, naar B, naar A is een verbetering. Omgekeerd zijn de statussen van A, B en C naar een letter verder in het alfabet een verslechtering.
Bij de B verklaringen hebben we het aantal succescriteria geteld waar nog iets te verbeteren viel. Is in een toegankelijkheidsverklaring met status B het aantal bevindingen omlaag gegaan dan is er sprake van verbetering.
Bij een aantal verklaringen is de verbetering niet geautomatiseerd te meten. Er is een periode geweest waar je in de verklaring via een verzamelregel kon aangeven of je 1 of meer verbeterpunten had voor je website. De verklaringen met zo'n status B kunnen we niet vergelijken met andere verklaringen met status B. We kunnen niet zien of er een verbetering of verslechtering is geweest of dat het aantal verbeterpunten is gelijk gebleven.
In het kader van deze richtlijn moet onder toegankelijkheid worden verstaan het geheel van principes en technieken die in acht moeten worden genomen bij het ontwerpen, bouwen, beheren en bijwerken van websites en mobiele applicaties om hen voor gebruikers toegankelijker te maken, met name voor personen met een beperking.
—Europese Unie, RICHTLIJN (EU) 2016/2102 VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD
Als we alleen de toegankelijkheidsverklaringen tellen die voldoen aan alle eisen komen we op 4% van de verklaringen met een status A. Veel verklaringen zijn niet op orde, ondanks de verbeteringen die de afgelopen jaren in het beheerdeel zijn gemaakt. Zo is 32% van de verklaringen de afgelopen 12 maanden niet bijgewerkt. Iets wat jaarlijks zou moeten plaatsvinden. 8% van de verklaringen heeft een onderbouwing die ontoereikend is na controle door Logius. Deze verklaringen worden wel meegeteld in het Dashboard en geven daar dan ook een te mooi beeld van het aantal verklaringen met een status A of B.
In 2023 was de introductie van het Dashboard DigiToegankelijk en in 2025 kwam er een overzichtelijker beheeromgeving voor je toegankelijkheidsverklaringen. Dit geeft de overheid beter inzicht in de websites en apps waarvoor ze een toegankelijkheidsverklaring moet maken en de status van hun verklaring.
Nog steeds komen we toegankelijkheidsverklaringen tegen waar deadlines zijn overschreden en informatie verouderd is. De oudste streefdatum om toegankelijk te zijn staat in een verklaring op 24-08-2020.
Het register bevat 7792 verklaringen waarvan:
We hebben meer problemen gesignaleerd:
In het register zijn een aantal zaken automatisch geregeld:
De maker van de verklaring krijgt tijdig een bericht dat een van de deadlines verloopt.
Om je verklaring goed te onderbouwen kun je er een of meerdere verwijzingen naar rapporten opgeven. Hier gaat het wel eens mis. Zo kon je bij de datum van het rapport een datum in de toekomst opgeven. Dat kan niet meer; bij het invullen wordt de datum gecontroleerd. Er is nog maar 1 verklaring waarin die datum fout staat.
Een ander probleem is dat de link naar het onderzoeksrapport niet klopt.
Van de 7792 verklaringen bevat:
Structurele druk op overheidsinstanties en aandacht voor digitale toegankelijkheid op bestuurlijk niveau is noodzakelijk. In onderstaande grafiek tonen we het totaal aantal gepubliceerde verklaringen sinds 2020. In 2020 met de introductie van het register en invulassistent is een scherpe stijging zichtbaar van het aantal verklaringen. In mei 2023 is het dashboard van Digitoegankelijk live gegaan wat ook weer voor een sterkere stijging zorgt. Door dit dashboard hebben overheidsinstanties beter inzicht in de websites en apps waarvoor zij verantwoordelijk zijn. In 2022 en 2025 is duidelijk dat zonder druk en aandacht de stijging van het aantal statussen A, maar ook van het aantal verklaringen afvlakt. Er zijn overheidsinstanties die nog steeds geen verklaring van hun belangrijkste digitale kanaal hebben gemaakt.
| Datum | Aantal verklaringen |
|---|---|
| juli 2020 | 110 |
| september 2020 | 1805 |
| maart 2021 | 2577 |
| september 2021 | 3036 |
| maart 2022 | 3370 |
| september 2022 | 3660 |
| maart 2023 | 3944 |
| september 2023 | 4724 |
| maart 2024 | 3944 |
| september 2024 | 6442 |
| maart 2025 | 3944 |
| september 2025 | 7792 |
Kwantiteit voor kwaliteit? Er is de afgelopen 3 jaar sterk gestuurd op kwantiteit en voldoen aan de wet. Voldoen aan de wet is een, maar daarmee is de website nog niet toegankelijk en bruikbaar voor iedereen. Maar het kan nog erger.
Al ruim 5 jaar bevat DigiD inloggen toegankelijkheidsproblemen. Deze problemen zijn door meerdere instanties doorgegeven aan de betreffende verantwoordelijken, maar hier doet de organisatie niets aan. In januari 2020 is dit onderdeel vernieuwd live gegaan; dus dit jaar taart!
De onderzoeksbureaus in Nederland hebben in 2015 afspraken gemaakt. In 2015 voldeed DigiD inloggen volledig en het zou dus nutteloos zijn om bij elk systeem die gebruikmaakt van DigiD dezelfde onderdelen te onderzoeken. Met dit soort afspraken besparen we de overheden vele 100.000-en euro's per jaar aan onderzoekskosten. En met de tijd die de onderzoeksbureaus besparen kunnen de toegankelijkheidsdeskundigen helpen bij het verbeteren van andere websites en apps.
Als de onderzoeksbureaus binnenkort besluiten om voortaan DigiD inloggen niet meer zonder mee over te slaan in het onderzoek, betekent dit dat de onderzoeken stijgen in prijs. Op dit moment zijn er meer dan 100 websites met verklaring met een status A waar je met DigiD moet inloggen. Die krijgen een status B of misschien zelfs D als er geen onderzoeksrapport is.
De problemen zijn bekend bij Logius. Welke problemen de website heeft zijn aan Logius geschonken. Ze staan gepubliceerd op een pagina op GitHub.
De aangifte inkomstenbelasting heeft ook al jaren een paar grote toegankelijkheidsproblemen. De aangifte kent een grote hoeveelheid invoervelden en knoppen. Met een toetsenbord zijn een aantal onderdelen niet te bedienen:
Deze problemen zitten er al minstens 3 jaar in. Meerdere mensen hebben meerdere keren deze problemen bij de belastingdienst doorgegeven. Maar er is tot en met dit jaar niets mee gedaan.
VOG aanvragen bevatte eerder dit jaar een hoop problemen. Onlangs bleek het aanvragen stukken toegankelijker. We hebben niet de hele aanvraag onderzocht; daar hebben we onderzoeksbureaus voor. Een opvallend puntje: bij de mogelijkheid om een keuze uit meerdere opties te maken (de radiobuttons) is de focus niet zichtbaar. Als je er met het toetsenbord door navigeert zie je niet waar je bent. De focusrand ontbreekt.
Op basis van jarenlang continu monitoring, de ingevulde verklaringen en onze verzamelde data kunnen we een scherpe beeld vormen van de websites, apps en verklaringen waarvoor overheden verantwoordelijk zijn.
Sommige cijfers wijken een beetje af van eerdere publicaties. Het komt voor dat we kleine afwijkingen in de HTML van de verklaringen pas later ontdekken. Hierdoor ontstaan er correcties.
Voor dit onderzoek gebruiken we de openbare toegankelijkheidsverklaringen op toegankelijkheidsverklaring.nl. De peildatum is 20-09-2025. Tevens maken we gebruik van de openbare data op dashboard.digitoegankelijk.nl.
De verzameling unieke domeinnamen waaronder een website van een overheidsinstantie draait of domeinnamen waar overheden informatie hebben staan waarvoor ze verantwoordelijk zijn komen uit verschillenden bronnen: